Mensen achter de muziek

Het Fascinerende Leven van Johann Sebastian Bach

Door Juan Saenz

Johann Sebastian Bach (1685-1750) is ongetwijfeld de meest aanbeden figuur in de gehele geschiedenis van de Westerse klassieke muziek. Hij werd geregeld “De Vader van de Muziek” genoemd en andere componisten waaronder Frédéric Chopin en Wolfgang Amadeus Mozart verwezen vaak naar hem als hun grootste inspiratie.

Zoals de Engelse dirigent, Sir John Eliot Gardiner (een van ’s werelds meest toonaangevende vertolkers van Bach’s muziek) verklaarde, “Bach’s enorme status als componist is verbijsterend en in veel aspecten buiten proportie tot alle normale menselijke prestaties”. Deze verklaring kan niet genoeg benadrukt worden, wat Bach gepresteerd heeft als componist is nooit en zal waarschijnlijk nooit geëvenaard worden door een ander mens. Zijn prestaties zijn gevarieerd en verreikend, inclusief de samenstelling van zulk een kolossaal corpus van klassieke muziekwerken die niet passend uit te drukken is in een paar woorden. Toch is de enorme monumentaliteit van zijn oeuvre niet het meest verbluffend; het is het niveau van samenhang en snelheid waarmee hij deze werken componeerde. Bach’s levenswerk is het onderwerp van extensief musicologisch onderzoek en de moderne catalogus omvat meer dan elfhonderd complete werken die het tot in onze tijd overleefd hebben, maar ook veel werken gingen verloren.

Gedurende zijn lange leven (65 jaar was een lang leven in de achttiende eeuw) werkte Johann Sebastian Bach bijna exclusief voor de kerk en zo af en toe voor een particulier. Zijn werken, waaronder honderden cantates, passies, missen, koralen en motetten, zijn daarom erg gerelateerd aan de sacrale zang- en kerkmuziek-tradities. Hij was ook een productieve componist van instrumentale muziek, met name voor de instrumenten die hij zelf bespeelde, de klavecimbel, het orgel en de viool. Concerten, suites, partita’s, orgelpreludes, inventies, preludes en fuga’s overspoelen zijn catalogus met de honderden met een niveau van uniformiteit in kwaliteit en inhoud dat slechts weinigen kunnen benaderen.

De Wandeling van 450 Kilometer naar een Concert

Om deze uiteenzetting van enkele van de meest interessante feiten uit Bach’s leven te beginnen, vertellen we over de beroemde wandeling van 450 km. In 1705, toen Bach al een geslaagd musicus was, ook al was hij pas twintig jaar, geloofde hij desondanks dat hij nog veel moest leren. Toen het nieuws kwam dat de gerespecteerde Dietrich Buxtehude, toen een 68-jarige organist en componist, een serie concerten zou verzorgen met de titel “Abendmusik”, avondmuziek in het Duits, besloot de jonge Bach te voet op weg te gaan naar Lübeck via de oude zoutroute. Het was 450 km ten Noorden van Arnstadt, waar hij toen was, heel zeker een lange reis om te voet te maken, maar vastberadenheid was zonder twijfel één van Bach’s beste kwaliteiten. De reis leverde de jonge componist veel op omdat hij de mogelijkheid kreeg om te spelen met de oudere meester en van hem te leren, enkele van zijn werken te kopiëren om te bestuderen en zelfs op te treden tijdens zijn concerten.

Bach’s Kinderen

Johann Sebastian Back kwam voort uit een lange reeks muzikanten. Zijn achternaam kent professionele artiesten en componisten. Meest belangrijk was zijn vader, Johann Ambrosius. Hij was een violist in Erfurt en was ook dirigent van de stedelijke muzikanten in Eisenach. De reeks stopte echter niet bij hem. Johann Sebastian werd vader van ongeveer twintig kinderen, maar zoals in die tijd vaker voorkwam, bereikten enkelen de volwassen leeftijd niet. Desondanks werden vier van diegenen die lang genoeg leefden, bekende muzikanten. Het waren:

  • Carl Phillipp Emanuel, die wordt beschouwd als de sleutelfiguur in de transitie van de Barokmuziek periode naar het Classicisme door de ontwikkeling van een expressieve, retorisch neigende en dramatische stijl in instrumentale muziek, bekend als empfindsamer Stil of ‘gevoelige stijl’;
  • Johann Christian, ook wel “de Engelse Bach” genoemd, die in Londen woonde en er zijn carrière als componist en artiest ontwikkelde en uiteindelijk een belangrijke invloed werd voor de concerten van Mozart;
  • Wilhelm Friedemann, die misschien het meest erkend wordt omdat hij de originele ontvanger was van velen van Bach’s pedagogische werken. Hij was een geweldige organist en componist, al leidden zijn financiële problemen ertoe dat hij stierf in armoede;
  • Tenslotte was Johann Christoph Friedrich de meeste klassieke van Bach’s zonen. Hij werkte bijna exclusief met edele particulieren en ontvluchtte de kerk die zo belangrijk was geweest voor zijn vader’s werken.

Bach in de Gevangenis

Een interessante gebeurtenis in het leven van Bach, waar meestal niet zoveel over geschreven wordt, is de episode waar hij in de gevangenis terecht komt. Bach had in 1717 een nieuwe baan aangenomen als Kapellmeister aan het Hof van Prins Leopold in Cöthen. Echter, zijn toenmalige werkgever, Graaf Wilhelm Ernst, wilde zijn ontslag niet aanvaarden en vanwege Bach’s herhaaldelijke en koppige bewering dat hij het recht had ontslag te nemen wanneer hij wilde, escaleerde de spanning en de Graaf regelde dat Bach gearresteerd werd. Sommige bepalingen stellen dat Bach deze tijd gebruikte om enkele delen van zijn magnum opus “Das Wohltemperierte Klavier” te componeren. Echter, de echte details over Bach’s vier weken durende verblijf in de gevangenis blijven, op zijn best, vaag en onduidelijk.

Een Liefde voor Koffie

Onder de meest vreemde en opmerkelijke episodes van de componist, valt de zogenaamde “Koffie Cantate”. Misschien kunnen we aannemen dat Bach’s consumptie van meer dan 30 kopjes koffie per dag de reden was voor Bach’s overvloedige output.

Zoals wel bekend, componeerde Bach ongeveer 300 cantates waarvan er “slechts” 194 overleefden. De meeste waren sacraal en bedoeld om uit te voeren tijdens de religieuze zondagsdienst. Wat niet zo bekend is, is dat Bach enkele wereldlijke cantates componeerde en ondanks dat de meeste verloren raakten, heeft één ervan in het bijzonder het overleefd. Deze bereikte een enorme mate van roem dankzij het bijzondere feit dat hij satirisch, bijna gewoon was door de focus te leggen op het onderwerp van een vrouw die verslaafd is aan koffie, een drankje dat steeds populairder werd onder de bevolking van Leipzig tijdens Bach’s aanstelling als Kapellmeister in de grote kerken.

Bach’s Slaap Muziek

Misschien is Bach’s klassieke meester-klavierwerk de Goldberg Variaties ook wel een van zijn meest beroemde en universeel herkenbare werken. Het verhaal achter het werk is in ieder geval gedeeltelijk de oorzaak van de bekendheid. Zoals de vroege Bach biograaf Johann Nikolaus Forkel ons eraan herinnert, werd deze set variaties gecomponeerd voor de voormalige Russische ambassadeur tot het electorale Hof van Saxony, Graaf Keyserling. Deze graaf herbergde de virtuoze klavecinist en componist Johann Gottlieb Goldberg tijdens zijn bezoek aan Leipzig om muziekles te krijgen van Bach zelf. Omdat de graaf ziekelijk was en leed aan slapeloosheid, vroeg hij Bach om enkele werken te leveren die Goldberg voor hem kon spelen gedurende zijn slapeloze nachten. Bach produceerde de set en creëerde hiermee niet alleen de eerste ooit opgenomen instrumentale muziek ontwikkeld om te slapen, maar drukte ook zijn stempel op de geschiedenis van de variatie-vorm die hem toekomst gaf met een mammoet-werk dat tot op de dag van vandaag geëerd wordt als de top van het genre en klaviermuziek in het algemeen.

De Oog Operaties

ohann Sebastian Bach’s laatste jaar werd gekenmerkt door een serieuze medische aandoening. Hij leed aan staar en dit maakte het componeren en optreden moeilijk. Bach was vastberaden zijn laatste werk, Die Kunst der Fuge, af te maken en op advies van vrienden legde hij zijn lot in de handen van de Engelse reizende oogchirurg John Taylor die ook de ogen van de componist Handel geopereerd en verknoeid had. De procedures van Taylor en zijn eigen onbekwaamheid leidden ertoe dat hij verschillende gruweldaden beging, met name na de operatie, zoals het druppelen van vers duivenbloed in Bach’s ogen om hem te helpen met de pijn en om te helen. Het verhaal eindigt met een duistere noot als Bach uiteindelijk na enorme pijn en tien dagen coma, sterft aan de complicaties van de operatie. Ironisch genoeg werd John Taylor zelf volledig blind.

Aanbevolen Klassieke Muziek Lijst

In de twintigste eeuw, meer dan driehonderd jaar na de geboorte van Bach, is zijn muziek nog steeds relevant en populairder dan ooit. Buiten het feit dat hij een van de centrale componisten van de Oude muziek beweging was, zijn Bach’s pedagogische stukken nog steeds een voornaam repertoire voor bijna alle instrumenten. Bovendien hebben diverse wereldberoemde muzikanten zoals de hiervoor genoemde dirigent John Eliot Gardiner of de pianist Andras Schiff zich zijn werk perfect eigen gemaakt en hem levend gehouden op het moderne concertpodium.

Tot slot wordt Bach’s werk onder het grote publiek gezien als de kampioen vanwege de functionele kwaliteiten zoals muziek voor concentratie en focus, ontspanningsmuziek en zelfs als klassieke slaapmuziek. Veel van Bach’s werken lenen zichzelf van nature voor dit doel vanwege hun langzame tempo, tedere sonoriteit en met name vanwege het gepolijste oppervlak zonder enige opvallende veranderingen in dynamiek of tempo. Van de vele werken die we kunnen aanbevelen, zijn de volgende werken noemenswaardig:

  • Tweede deel van de Orkest Suite No. 3 in D majeur, BWV 1068. (Algemeen bekend als Air op de G snaar)
  • Het laatste deel van de cantate Herz und Mund und Tat und Leben, BWV 147 (Jesu, Joy of Man’s Desiring)
  • Aria – Goldberg Variaties
  • Prelude – Cello suite in G majeur
  • Prelude en Fuga No. 8 in Dis mineur – Wohltemperierte Klavier Boek 1

De vele online klassieke muziek kanalen van Calm Radio bieden niet alleen lichtere easy-listening muziek & slaapmuziek, maar ook Bach klassieke muziekkanalen zoals Vredige Bach, en andere kanalen zoals het Bach muziek kanaal met een complete lijst van alle klassieke muziek voor piano en vioolcantates van JS Bach waar zoveel luisteraars dol op zijn.

Veel luisterplezier!

~

Alles over gratis klassieke muziek van Calm Bach, klassieke pianomuziek en gratis barokmuziek die ontspannende en kalmerende muziek is voor slaap en ontspanning. Gratis mooie cello muziek van JS Bach staat op ons Peaceful Bach kanaal.

Luister 24/7 naar onbeperkt aantal kanalen op onbeperkt aantal apparaten

Geniet overal van je audioreis, zelfs zonder internet. Calm Radio biedt unieke audioervaringen - samengestelde muziek, Sounds of Nature, ontspannen sfeer - dus u KAN werken, KAN focussen, KAN ontspannen, KAN slapen.

  • Windows
  • macOS
  • Android
  • iOS
  • Alexa
  • Sonos
  • Apple TV 4
  • Roku